سیستم گیربکس CVT چیست و چگونه کار می کند؟

عکس مطلب

جعبه دنده‌های CVT

CVT یا Continuously Variable Transmission به معنی سيستم انتقال قدرت متغير است. اولين CVT در سال 1986 به ثبت رسید.  تکنولوژی این نوع گیربکس در سال‌های اخیر پیشرفت چشمگیری داشته است تا آنجا که امروزه چندين کارخانه خودروسازی از جمله جنرال‌موتورز، آئودی، هوندا و نيسان از این تکنولوژی در خودروهای جدید خود استفاده کرده اند و برنامه تحقیقات گسترده‌ای را هم برای بهبود بازده این نوع گیربکس در دستور کار دارند. 

هنگامی که در یک خودرو و در شرایط عادی راننده اقدام به تعویض دنده می‌کند این عمل در گیربکس موجب درگیر شدن دو چرخ دنده با اندازه‌ها و تعداد دندانه‌های متفاوتی می‌شود. 

درگیر شدن این چرخ دند‌ه‌های متفاوت سبب بوجود آمدن ضریب دنده‌های گوناگون (متناسب با تعداد دندانه‌ها و قطر چرخ دنده) می‌شود و گشتاور و دور بر اساس این ضریب دنده از موتور به چرخ‌ها منتقل می‌شود.

این نحوه درگیری چرخ دنده‌ها در جعبه دنده‌های دستی کاربرد دارد که در نمونه‌های اتوماتیک این نسبت دنده‌ها بوسیله درگیر شدن چرخ دنده‌های خورشیدی و سیاره‌ای و قفسه نگهدارنده و چرخ دنده رینگی ایجاد می‌شود اما در جعبه دنده‌های CVT خبری از این چرخ دنده‌های خورشیدی و سیاره‌ای و... نیست بلکه تکنولوژی و فرآیند نوینی در حال رخ دادن در زیر پوسته این سیستم‌های انتقال قدرت است. 

CVT GearBox Diagram

اصول کار سیستم انتقال قدرت  CVT

اجزا اصلی تشکیل دهنده سیستم انتقال قدرت از نوع CVT عبارتند از پولی ورودی (محرک)، پولی خروجی (متحرک) و تسمه مخصوص از جنس فلز یا پلاستیک. 

هرکدام از پولی‌های محرک و متحرک (ورودی و خروجی) از دو مخروط تشکیل شده‌اند که این مخروط‌ها می‌توانند در راستای محوری که روی آن نصب شده‌اند حرکت کنند و به هم نزدیک و دور شوند بر روی این دو پولی تسمه‌ای که بعضا دارای سطح مقطع V شکل است، قرار می‌گیرد. 

زمانی که دو مخروط تشکیل دهنده هر پولی به هم نزدیک می‌شوند به دلیل سطح شیبدار مخروط‌ها تسمه بر روی سطح شیبدار مخروط حرکت کرده و به سمت بالا رانده می‌شود. با این عمل در واقع شعاع پولی که تسمه با آن در تماس است افزایش می‌یابد. زمانی که دو مخروط از هم فاصله بگیرند عرض پولی بیشتر شده و تسمه پایین می‌رود و بین دو سر مخروط قرار می‌گیرد یا این عمل شعاع پولی که تسمه روی آن متصل است کاهش می‌یابد. 

زمانی که دو پولی که هرکدام از دو مخروط متحرک تشکیل شده‌اند عرض خود را از طریق جابجایی مخروط‌ها تغییر می‌دهند، بینهایت شعاع پولی ایجاد می‌شود و همانطور که میدانیم نسبت میان شعاع پولی ورودی و خروجی سبب ایجاد بینهایت ضریب دنده می‌شود به همین دلیل زمانی که خودرو در حال حرکت است با افزایش یا کاهش سرعت عرض این پولی‌ها کم و زیاد شده و و نسبت دنده‌ای را متناسب با وضعیت حرکتی خودرو ایجاد می‌کند.

به همین دلیل است که گفته می‌شود بر خلاف سایر جعبه دنده‌های اتوماتیک و دستی که تعداد محدودی ضریب دنده را تولید می‌کنند، در جعبه دنده‌های CVT بی نهایت نسبت دور ایجاد می‌شود که این امر سبب از بین رفتن شوک و تغییر دور‌های ناگهانی ناشی از تعویض دنده‌ها می‌گردد و به صورت پیوسته و متغیر در هر لحظه ضریب دنده مناسب انتخاب می‌شود.

Audi GearBox

مزایا سیستم انتقال قدرت CVT

از جمله مزایا استفاده از این نوع سیستم‌های انتقال قدرت CVT می‌توان به کاهش مصرف سوخت تا  20 درصد نسبت به گیربکس‌های خودکار معمولی، انتقال روان‌تر و یکنواخت‌تر قدرت موتور، کارایی دینامیکی بهتر، شتابگیری بهتر، کارکرد دائمی موتور در بهینه‌ترین دور که ضمن کمک به سلامت موتور موجب کاهش مصرف سوخت می‌شود . 

ویدیو

حال شما عزیزان را به دیدن این ویدیو دعوت میکنیم :

 

208,193 بار مشاهده شده
منتشر شده در تاریخ 19 تیر 1395

نظرات (29)

حمید
2 سال پیش

۵ ساله کوییک اتومات دارم ۲۶۰۰۰۰ هزار تا راه رفتم نمیدونن این چقدر عالیه هنوز از روز اول بهتر کار می‌کنه دوستان ای که دارن میفهمن چقدر خوبه بقیه بذار همون ‌‌‌کالج رو بگیرن حالشو ببرن ی سری اصلا نمی‌دون ۹۷ کوییک اتومات آمده

حسن
2 سال پیش

آیا میشه روی ساینا CNG دنده CVT نصب کرد؟
ممنون میشم.

Mashin baz
4 سال پیش

گیربکس سی وی تی CVT طول عمر بسیار بالایی دارد و تقریبا عمر آن نامحدود است چون تقریبا خرابی نخواهد داشت و این یک مزیت بسیار بزرگ نسبت به گیربکس های اتوماتیک سنتی که چرخ دنده دارند میباشد . ضمنا قابلیت هایی رو که گیربکس اتومات سنتی دارند جدیدا به این گیربکس اضافه شده و باعث شده از هر لحاظ بهتر از دیگر گیربکس ها شوند . مثلا کمپانی میتسوبیشی با اضافه کردن قابلیت تیپ ترونیک به صورت دستی 6 ضریب دنده پرشتاب به شما میدهد که توسط شیفتر پشت فرمان در هر لحظه میتوانید از شتاب خودرو لذت ببرید .ضمنا مصرف بنزین جاده این گیربکس باورنکردنی است . من خودروی میتسوبیشی ASX2012 دارم و شاید باورتون نشه که مصرف بنزین جاده این خودرو در صورتی که از کروز کنترل استفاده کنید در سرعت 90 کیلومتر حدودا صدی 3 لیتر میباشد . بله درست شنیدید، صدی > لیتر !! من کیلومتر زدم و با 30 لیتر بنزین حدود 1000 کیلومتر مسافت رو پیمودم . البته کامپوتر خودرو هم مسافتی که میتونید طی کنید رو با توجه به رانندگی و مصرف بنزین در 100 کیلومتر قبلی ، نشون میده به شما .

سعيد
5 سال پیش

گيربکسهاي cvt در ايران فقط روي ماشينهاي چيني مثل ليفان و ام وي ام و ....... نصب ميشن و سازنده ان يک شرکت بلژيکي بنام powertrain است که گيربکس با گشتاور پايين توليد ميکنه که نتيجه ان قدرت و شتاب پايين نسبت به گيربکسهاي دو کلاچه است و فقط مصرف سوخت را بهينه مي کند

Sami
5 سال پیش

خداییش مناسب ترین سیستم انتقال قدرته وتومصرف سوخت مخصوصن توی شهر تاثیر چشمگیری داره.درسته که تکنولوژیش قدیمیه ولی مهم تاثیرش توی کار مهمه.توی این سیستم اصلن هیچ تکان مابین دنده ای وجود نداره واصلن مفهوم دنده تو این گیربکس بی معنی میشه.

وحید یزدی
5 سال پیش

از این سیستم در ماشین آلات نساجی ساخت 70 سال پیش استفاده شده است.

سعید
2 سال پیش

این تکنولوژی اصلا جدید نیست و استحلاک بسیار بالایی داره میشه از تعمیرکاران موتور کلیک پرسید کسیکه میگه خراب نمیشه مدرک بیاره و برای قدرت بیشتر از موتورسیکلت هم اصلا جواب نمیده چون باید چند تسمه شه و تسمه ها باهم اختلاف میخورند درضمن تکنولوژی از این چیزی که خودرو سازها تحقیق میکنند خیلی جلوتر هست خودرو سازها حتی به ذهنشون هم نرسیده که با cvt میشه کلاچ و دنده عقب رو حذف کرد خخخخ

gearboxfix.com
6 سال پیش

بسیار عالی ساختن. مخصوصا اینکه حالت تیپ رو هم داره.

iman
6 سال پیش

پس دنده عقبش چه طوریه؟

علیرضا
5 سال پیش

از آنجایی که دنده عقب یه دنده بیشتر نیست احتمالأ از چرخ دنده استفاده کردن.

بهروز
6 سال پیش

دوستان اصلا این سیستم واسه 1000 سال پیشه مهم این که تو این رنج قیمت نداره هیچ ماشینی این سیستم رو و اینکه دوستان طوری نظر میدن انگار بنز اس 500 سوار هستن .این سیستم سیستم خوبیه .

وحید
5 سال پیش

آره من واقعا با شما موافقم. جالبه که همه کسانی که اینجا این سیستم رو زیر سوال بردن همه پراید و تیباو ساینا دارن. هر کس لایق همون چیزیه که الان داره. شما با پرایدت از داشته هات لذت ببر و اجازه بده ما هم از داشته هامون لذت ببریم. سپاسگذارم

محمد
7 سال پیش

مثل سیستم انتقال قدرت کمباین جاندیر که خیلی وقته استفاده میشه

رضا
7 سال پیش

با سلام و تشکر . در سربالایی و سرازیری شدید میخاهیم با دنده سنگین راه بریم . آیا میشود با
سنگین خالی ( معادل دنده یک ) فقط راه رفت ؟ و آیا میتوان با کوچک تر کردن از حد طراحی پولی سر میل لنگ مثل دنده کمک سنگین برای سر بالایی ها نیز استفاده کرد . تامین نگهداری خرابی و عمر این گیربکس نسبت به گیربکس های اتوماتیک یا معمولی ها به چه نسبت است ؟

Mehran
7 سال پیش

خدایی دم سازندشون گرم.من که خیلی حال کردم

بهرام
7 سال پیش

ایا در cvt حالت دستی مانند تیبترونیک وجود دارد

سیاوش
5 سال پیش

بله نیسان ایکس تریل حالت مانوآل داره
ولی چطور عمل میکنه نمیدونم

حامد
7 سال پیش

بله مثل آب خوردن

امیر
7 سال پیش

بله
در حالت تیپ تسمه گیربکس به ازای هر دنده روی موقعیت های ثابت از پیش تعریف شده قرار میگیره و تا زمانی که راننده دنده رو تغییر نده روی همون وضعیت باقی میمونه
تجربه شخصی من از کار با CVT میگه مصرف سوخت در حالت تیپ بیشتره و اصلا توصیه نمیکنم
در واقع وقتی گیربکس روی حالت D باشه بهینه ترین وضعیت بنا به شرایط خودرو انتخاب میشه

Amin
7 سال پیش

نيسان تازگي اين قابليت رو اضافه كرده

tahi
7 سال پیش

عالی بود
ممنون

حجم آفرین
7 سال پیش

موتور گازی براوو هم همین سیستم رو داشت.

Reza
7 سال پیش

خخخ ، دمت گرم ، خدایی منم یادمه ، براوو هم دقیقا همین سیستمو داشت?

جواد محبی
7 سال پیش

رفقا بد نیست بدونین گیربکس سی وی تی حدود صد سال پیش در اولین خودرو های فورد استفاده میشد

پورشیرازی
7 سال پیش

قاله بسيار جالبي است.
از ساده ترين گيربكس هاي دور متغير معمولاً در برخي نقاط خطوط توليدي كه از فرآيند انتقال بار بهره مي برند (ساختارهايي مانند نوار يا سيستم نقاله) استفاده مي شود.البته در آن سيستمها از يك دستگاه الكتروموتور جهت نيروي محركه با سرعت ثابت استفاده مي شود.
اما ديدگاه دور متغير در صنعت برق نيز به شكل ديگري براي سيستمهاي محرك يا الكتروموتورها وجود دارد كه معروفند به سيستمهاي دور متغير يا Variable Speed Drive كه باختصار VSD شناخته مي شوند.
با سپاس

اکبری
7 سال پیش

برای تو شهر، ماشین گیربکس اتوماتیک واقعا نعمت بزرگیه

رضا
7 سال پیش

مقاله بسيار جالبي است.
از ساده ترين گيربكس هاي دور متغير معمولاً در برخي نقاط خطوط توليدي كه از فرآيند انتقال بار بهره مي برند (ساختارهايي مانند نوار يا سيستم نقاله) استفاده مي شود.البته در آن سيستمها از يك دستگاه الكتروموتور جهت نيروي محركه با سرعت ثابت استفاده مي شود.
اما ديدگاه دور متغير در صنعت برق نيز به شكل ديگري براي سيستمهاي محرك يا الكتروموتورها وجود دارد كه معروفند به سيستمهاي دور متغير يا Variable Speed Drive كه باختصار VSD شناخته مي شوند.

نظر خود را بنویسید