دمای نرمال موتور خودرو چقدر است؟ 

شاید این سوال برای شما پیش بیاید که دمای نرمال کارکرد موتور در چه محدوده ای است؟ جواب این سوال با چک کردن عقربه آمپر آب هنگام روشن و خاموش شدن فن های رادیاتور در حالت دور کند مشخص می شود.

روش بررسی دمای نرمال موتور

برای پی بردن به این موضوع در حالی که موتور خودرویتان روشن است (کولر خاموش باشد) از خودرو پیاده شده و از قسمت جلو پنجره فن ها را تحت نظر داشته باشید. به محض اینکه فن ها شروع به چرخیدن کردند داخل کابین برگردید و موقعیت عقربه دمای آب را حفظ کنید. همچنین به محض اینکه فن ها خاموش شدند همین حرکت را تکرار کنید و موقعیت عقربه مذکور را به خاطر بسپارید. بنابراین محدوده بازی عقربه پشت آمپر بین دو حالت روشن و خاموش شدن فن ها محدوده دمایی کارکرد نرمال موتور خودروی شماست. البته این محدوده برای حالت عادی است و هنگام حرکت در سرپایینی ممکن است آمپر آب مقداری پایینتر از حد معمول باشد یا هنگام حرکت در سربالایی با کولر روشن اندکی بالاتر از نرمال باشد که مشکلی ایجاد نمی کند. 

چگونه از افزایش بیش از حد دمای موتور جلوگیری کنیم؟

حال اگر در موقعیتی قرار گرفتید که آمپر آب در حالت عادی از مقدار مشخص شده هنگام روشن شدن فن بالاتر رفت و پس از مدتی به جای قبلی خود برنگشت باید اقدامات زیر را انجام دهید:

1 – خودرو را متوقف کرده و گرمای اطراف موتور را کاهش دهید.

• در کاپوت را بالا بزنید تا مقداری از گرمای اطراف موتور خارج شود.
• در چنین شرایطی به هیچ وجه در رادیاتور یا در مخزن انبساط را باز نکنید زیرا فشار سیستم بسیار بالاست و خطر سوختگی در اثر پاشیدن آب وجود دارد.

2 -بررسی عملکرد فن های رادیاتور و اقدام مناسب 

•  فن ها و کارکرد آنها را بررسی کنید اگر فن ها خاموش بودند دکمه کولر را بزنید تا دور تند فن ها وارد مدار شوند.
• در صورت عدم عملکرد فن ها، مقداری آب روی پره های رادیاتور بریزید و پس از اینکه دما به حالت نرمال برگشت موتور را خاموش کنید و مشکل عدم کارکرد فن ها را برطرف کنید. (به هیچ وجه روی خود موتور آب نریزید زیرا دمای آن بسیار بالاست و باعث آسیب رسیدن به سرسیلندر و دیگر قطعات می شود)
• خودروهای قدیمی که فن آنها مکانیکی است از سالم بودن تسمه پروانه مطمئن شوید زیرا پاره شدن آن باعث عدم چرخش پروانه و بالا رفتن دما می شود.
• در خودروهایی که فن آنها مکانیکی و توسط موتور به گردش در می آید با گاز دادن در حالت جا و رساندن دور موتور به 2000 می توانید تا حدودی به کاهش دمای موتور کمک کنید. (به خصوص هنگامی که در ترافیک گیر کرده اید و امکان حرکت وجود ندارد)
• خرابی سنسور دمای آب یا رله فنها از دیگر دلایل عمده مختل شدن کارکرد فن های الکتریکی می باشد.

3 –بررسی سطح آب و جلوگیری از کمبود آن در سیستم خنک کننده

• اگر فن ها در حال چرخش بودند ولی دمای موتور همچنان رو به افزایش بود احتمال کم بودن آب در سیستم وجود دارد.
•  موتور را خاموش کرده ولی هر چند ثانیه یکبار یک استارت کوچک (تک استارت) بزنید در حدی که موتور روشن نشود و فقط پیستون ها بالا پایین بروند. با این کار احتمال چسبیدن رینگ پیستون به دیواره سیلندر کاهش می یابد.
• پس از کاهش دما،  در رادیاتور را باز کنید و در صورت کم بودن آب مقدار کسری آن را جبران کنید. سپس اگر نشتی در سیستم خنک کننده وجود دارد که باعث کمبود آب شده است آن را شناسایی کرده و رفع کنید. (فقط در مواقع اضطراری از آب شهر استفاده کنید و  تا حد امکان از مخلوط ضد یخ و آب مقطر استفاد کنید)
• در خودروهایی که فن آنها مکانیکی و توسط موتور به گردش در می آید با گاز دادن در حالت جا و رساندن دور موتور به 2000 می توانید تا حدودی به کاهش دمای موتور کمک کنید. (به خصوص هنگامی که در ترافیک گیر کرده اید و امکان حرکت وجود ندارد)
• خرابی سنسور دمای آب یا رله فنها از دیگر دلایل عمده مختل شدن کارکرد فن های الکتریکی می باشد.

3 – بررسی عملکرد فن های  رادیاتور و اقدام مناسب

• اگر فن ها در حال چرخش بودند ولی دمای موتور همچنان رو به افزایش بود احتمال کم بودن آب در سیستم وجود دارد.
•  موتور را خاموش کرده ولی هر چند ثانیه یکبار یک استارت کوچک (تک استارت) بزنید در حدی که موتور روشن نشود و فقط پیستون ها بالا پایین بروند. با این کار احتمال چسبیدن رینگ پیستون به دیواره سیلندر کاهش می یابد.
• پس از کاهش دما، در رادیاتور را باز کنید و در صورت کم بودن آب مقدار کسری آن را جبران کنید. سپس اگر نشتی در سیستم خنک کننده وجود دارد که باعث کمبود آب شده است آن را شناسایی کرده و رفع کنید. (فقط در مواقع اضطراری از آب شهر استفاده کنید و  تا حد امکان از مخلوط ضد یخ و آب مقطر استفاد کنید) 

 مشکلاتی که باعث افزایش دمای موتور میشود

 خرابی فن های رادیاتور

• بررسی عملکرد آنها ضروری است و از اقدامات پایه محسوب میشود.
• اگر فن ها خاموش بودند ، دکمه کولر را فشار دهید تا دور تند آن فعال شود.
• خرابی سنسور دما، رله فن یا موتور فن میتواند مانع عملکرد صحیح فن ها شود.

 کمبود آب در سیستم خنک‌کننده 

•  اگر دمای موتور افزایش یابد، احتمال کمبود آب وجود دارد.
•  سطح آب را بررسی و مقدار کسری را جبران کنید.
•  اگر نشتی در سیستم وجود دارد، باید آن را شناسایی و برطرف کنید.

وجود هوا در سیستم خنک‌کننده

• هوا در سیستم مانع گردش آب می‌شود و دما را افزایش می‌دهد.
• موتور را خاموش کرده و استارت‌های کوتاه بزنید تا از چسبیدن رینگ پیستون جلوگیری شود.
• انجام هواگیری توسط مکانیک ماهر برای رفع این مشکل ضروری است.

 خرابی ترموستات 

قفل شدن ترموستات باعث افزایش دمای موتور می‌شود. در صورت عملکرد نامناسب، باید تعویض شود.

انسداد مسیرهای عبور آب در رادیاتور

•  تجمع جرم و آلودگی در رادیاتور باعث اختلال در گردش آب می‌شود.
•  بررسی و شستشوی رادیاتور توسط تعمیرکار ضروری است.
   
• وجود برگ و گل‌ولای در میان پره‌های رادیاتور، بازدهی آن را کاهش می‌دهد.

 خرابی واشر سرسیلندر

در خودروهایی که مایع سیستم خنک کننده آنها مدت زمان زیادی تعویض نشده است یا به جای ترکیب آب مقطر و ضد یخ، آب شهر یا ضد یخ خالی در رادیاتور آنها جریان داشته پس از مدتی باعث خورده شدن واشر سرسیلندر و حتی خود سرسیلندر می شود و در صورت بروز چنین مشکلی دی اکسید کربن یا روغن وارد رادیاتور شده و باعث بالا رفتن دما و حتی ترکیدن شیلنگهای رادیاتور می شود. تشخیص عیب واشر سر سیلندر کار ساده ای نیست و باید توسط افراد اهل فن بررسی شود ولی علائم شایع آن سفت شدن بیش از حد شیلنگهای رادیاتور هنگام گرم بودن موتور (در حدی که با دست نتوانید آنها را فشار دهید)، کم کردن مداوم آب رادیاتور، بد کار کردن موتور هنگام استارت اول صبح و شنیدن صدایی مانند باز کردن در نوشابه هنگام باز کردن در رادیاتور (پس از پایین اومدن آمپر آب) است که نشان از وجود کمپرس موتور در داخل سیستم خنک کننده است.

 عملکرد نامناسب واتر پمپ

این حالت معمولا به ندرت اتفاق می افتد. اگر با تعویض ترموستات همچنان مشکل پا بر جا بود می توان به خرابی واتر پمپ شک کر. واتر پمپ وظیفه گردش آب در سیستم خنک‌کننده را دارد. در صورت خرابی، دمای موتور افزایش می‌یابد. در صورت تعویض ترموستات و عدم رفع مشکل، واتر پمپ باید بررسی شود.

برای جلوگیری از مشکلات فوق چه اقداماتی می توان انجام داد؟

رسیدگی مرتب به رادیاتور و بررسی کامل اجزای آن و اطمینان از عدم هر گونه نشتی در سیستم، تعویض به موقع مایع سیستم خنک کننده (طبق دفترچه راهنمای خودرو – معمولا هر 2 سال یکبار)

چک کردن میزان آب موجود در سیستم به صورت هفتگی.

چک کردن وضعیت فن ها، اطمینان از پر بودن گاز کولر هنگام استفاده از آن (در صورت کمبود گاز در مدار کولر، فرمان روشن شدن فن ها در حالت تند صادر نمی شود)

بررسی وضعیت در رادیاتور و تعویض آن در صورت نیاز، هواگیری صحیح و اصولی و تمیز کردن پره های رادیاتور سالی یکبار از مهمترین اقداماتی است که می توان انجام داد تا از بالارفتن دمای آب موتور پیشگیری شود.

 سوالات متداول:

۱. دمای نرمال موتور خودرو چند درجه است؟

دمای نرمال موتور خودرو معمولاً بین ۸۵ تا ۹۵ درجه سانتی‌گراد است، اما محدوده دقیق آن را می‌توان با بررسی زمان روشن و خاموش شدن فن‌ها مشخص کرد.

۲. چرا آمپر آب خودرو گاهی بالاتر از حد نرمال می‌رود؟

دلایل مختلفی مانند خرابی فن، کم بودن سطح آب، وجود هوا در سیستم خنک‌کننده یا خرابی ترموستات می‌توانند باعث بالا رفتن آمپر آب شوند.

۳. هنگام بالا رفتن دمای موتور، اولین اقدام چیست؟

باید خودرو را متوقف کرده، در کاپوت را بالا بزنید و هرگز درِ رادیاتور یا مخزن را باز نکنید تا از خطر سوختگی جلوگیری شود.

۴. اگر فن خودرو کار نمی‌کند، چه باید کرد؟

اول دکمه کولر را روشن کنید تا دور تند فن فعال شود. در صورت عدم عملکرد فن، احتمال خرابی سنسور دما، رله فن یا موتور فن وجود دارد.

۵. آیا می‌توان با ریختن آب روی موتور، دما را کاهش داد؟

خیر، ریختن آب روی خود موتور بسیار خطرناک است و ممکن است باعث ترک خوردن سرسیلندر شود. تنها می‌توان آب را روی پره‌های رادیاتور ریخت.

۶. نشانه‌های خرابی واشر سرسیلندر چیست؟

کاهش دائمی آب، سفت شدن شیلنگ‌های رادیاتور، بد کار کردن موتور در استارت اول و ورود روغن یا گاز به رادیاتور از علائم خرابی واشر سرسیلندر هستند.

۷. برای جلوگیری از داغ شدن موتور، چه اقدامات پیشگیرانه‌ای لازم است؟

تعویض دوره‌ای ضدیخ، بررسی منظم سطح آب، تست سلامت فن‌ها، تمیز نگه‌داشتن رادیاتور و هواگیری اصولی سیستم خنک‌کننده ضروری است.

۸. چطور بفهمیم در سیستم خنک‌کننده هوا وجود دارد؟

وجود هوا باعث نوسان در دمای موتور می‌شود. برای هواگیری اصولی، باید موتور خاموش شده و سپس توسط مکانیک ماهر اقدام به هواگیری شود.